Ne zamudite BREZPLAČNE poštnine ob predplačilu na račun. Akcija samo še do konca tedna!
Kérdése van? +386 010 141
Jednoroczna bardzo aromatyczna roślina lecznicza i przyprawowa należąca do rodziny selerowatych, pochodzi prawdopodobnie z południowo-zachodniej Azji, obecnie nie występuje już w stanie dzikim, jest uprawiana na całym świecie, osiąga do 1,2 m wysokości.
Młode pędy to tzw. koperek, świeże liście koperku dodaje się do sałatek, gotowanych ziemniaków, jaj faszerowanych, serów twarogowych, zup gorących i chłodników, masła ziołowego, typowym daniem z koperku jest sos koperkowy.
Liście kopru można mrozić lub konserwować w soli.
W Europie Środkowej i Wschodniej, krajach nordyckich, krajach bałtyckich, Ukrainie i Rosji koper jest podstawowym ziołem kulinarnym, podobnie jak szczypiorek i pietruszka. Świeże, drobno pokrojone liście koperku stosuje się jako dodatek do zup, zwłaszcza do gorącego barszczu czerwonego i zupy podawanej na zimno zmieszanej z kefirem, jogurtem lub kwaśną śmietaną, którą podaje się podczas upalnego lata i nazywa się „okroshką”. Latem popularne jest także picie kefiru, jogurtu czy maślanki zmieszanej z koperkiem, a czasem także z innymi ziołami.
Świeże liście kopru wykorzystuje się przez cały rok jako składnik sałatek, np. z sałaty, świeżych ogórków i pomidorów, podobnie jak liście bazylii wykorzystuje się we Włoszech i Grecji.
W Polsce popularna jest zupa koperkowa, podawana z ziemniakami i jajkami na twardo.
W Czechach popularny jest biały sos z koperku na bazie śmietanki (lub mleka), masła, mąki i octu i kopru nazywany „koprová omáčka”, podaje się go z gotowanymi jajkami i ziemniakami. Innym czeskim daniem z koperkiem jest zupa kulajda zawierająca leśne grzyby.
W Rumunii koperek jest szeroko stosowany jako składnik zup, pikli i innych dań, zwłaszcza tych na bazie grochu, fasoli i kapusty, jest dodawany do dań na bazie ziemniaków i grzybów, można go również znaleźć w wielu letnich sałatkach (zwłaszcza sałatce z ogórków, kapusty i sałaty).
Pędy kopru wraz z baldachami stanowią istotny składnik podczas kiszenia ogórków i papryki, używane są również jako składnik octów ziołowych.
Owoce kopru używane są do przygotowania marynat i kapusty kiszonej, przyprawia się nimi sałaty, zupy i sosy oraz przyrządza się z nich nalewki i likiery.
Surowcem zielarskim jest cała roślina ze szczególnym uwzględnieniem liści i nasion, wszystkie części rośliny zawierają olejek eteryczny.
Koper jest bardzo zasobny w sole mineralne, wapń, żelazo, fosfor, prowitaminę A, witaminy D, E, K, B1, B2, B6, B12, H i bardzo duże ilości witaminy C.
Napar z liści lub nasion działa lekko uspokajająco, wpływa korzystnie na proces trawienia i delikatnie obniża ciśnienie krwi. Wewnętrznie jest stosowany jako lek przeciw kolce, trudnościom z trawieniem i spowodowaną tym bezsennością, wzdęciom, nieprzyjemnemu zapachowi z ust, brakowi pokarmu u matek karmiących piersią, w bezsenności i nieżycie górnych dróg oddechowych. Zewnętrznie okłady z owoców są stosowane przy schorzeniach oczu oraz w ropnych zakażeniach skóry (mają działanie antyseptyczne).
Dawniej uważany był za roślinę czarodziejską, wierzono, że chroni przed piorunami i złymi snami, jego wiązki wieszano w domach.
Jest to roślina bardzo łatwa w uprawie, wymaga słonecznych i osłoniętych od wiatrów stanowisk, gleby wilgotnej lubi podłoża dobrze spulchnione, żyzne i przepuszczalne. Nasiona wysiewa się wiosną wprost do gruntu i w miarę potrzeb można ją dosiewać przez całe lato aż do jesieni (ma krótki okres wegetacyjny — trwający około 45–50 dni). Koper jest rzadko atakowany przez choroby czy też szkodniki.
